Արհեստական Բանականության (ԱԲ) դարաշրջանը․ Ո՞ր մասնագիտություններն են վտանգված և որոնք կմնան անփոխարինելի

🗓️2025 թ. օգոստոսի 5

Շատ գործարաններում ռոբոտներն ու մեքենաները վաղուց են փոխարինել մարդկանց կատարած բազմաթիվ ֆիզիկական գործողություններ։ Նորությունն այն է, որ ԱԲ-ն սկսում է ներթափանցել նաև գրասենյակային աշխատանքների ոլորտ։ ChatGPT-ի և նման գործիքների օգնությամբ կարող են ստեղծվել տեքստեր, կազմվել աղյուսակներ, կատարվել թարգմանություններ և նույնիսկ կանխատեսվել ֆոնդային շուկայի շարժումները։ Այս ամենը փոխում է մարդկանց սովորական աշխատանքային իրականությունը։;
Թեև ԱԲ-ն ստեղծվել է մարդկանց աջակցելու և ժամանակ խնայելու համար, շատ աշխատակիցներ այն ընկալում են որպես սպառնալիք։ Գործատուների մեծ մասը, հակառակը, փորձում է հնարավորինս արդյունավետ օգտագործել ԱԲ-ն՝ ծախսերը նվազեցնելու նպատակով։ 

Հարցն այն է՝ ո՞ր մասնագիտություններն են վտանգված, և ի՞նչը դեռ կմնա բացառապես մարդու ձեռքում։

Աշխատանքներ, որոնք կարող է ավտոմատացնել ԱԲ-ն
Goldman Sachs-ի տվյալներով՝ աշխարհում մինչև 300 միլիոն աշխատատեղ կարող է վտանգվել։ Հատկապես զարգացած երկրներում՝ Եվրոպայում և ԱՄՆ-ում, ԱԲ-ն կարող է ամբողջությամբ կատարել բոլոր աշխատանքների մոտ 25%-ը (ըստ Goldman Sachs-ի և OpenAI-ի):

Ամենաշատ վտանգված մասնագիտությունները 
OpenAI-ի ուսումնասիրության արդյունքում ամենաբարձր ռիսկի (100% «վտանգի ցուցանիշ») տակ են հետևյալ մասնագիտությունները․ 

• Հարկային հաշվետվությունների մասնագետներ (հարկային գործակալներ)
• Մաթեմատիկոսներ 
• Գրողներ և հեղինակներ 
• Աուդիտորներ 
• Վեբ դիզայներներ
• Տվյալների համակարգողներ
• Վերլուծաբաններ:

• Վեբ դիզայն
• Ժուռնալիստիկա 
• Թարգմանություն և խմբագրում
• Հարկային խորհրդատվություն 
• Հանրային կապեր (PR) 
• Վարչական աշխատանք 
• Հաշվապահություն 
• Ֆինանսական վերլուծություն:

• Շինարարներ
• Մեխանիկներ 
• Խոհարարներ 
• Մսագործներ 
• Դասախոսներ, մանկավարժներ
  
• Բժիշկներ, բուժքույրեր, հոգեբույժներ
• Հոգեբաններ, սոցիալական և խնամքի ոլորտի մասնագետներ
• Ստեղծագործական մասնագետներ (նկարիչներ, երաժիշտներ, գրողներ)
  
• Կառավարիչներ, ղեկավարներ (թիմի ղեկավարում և ռազմավարական որոշումների կայացում):
  

• Ծրագրավորողներ (ԱԲ-ն կօգնի արագացնել աշխատանքը, բայց ամբողջությամբ չի փոխարինի) 
• Իրավաբաններ (ԱԲ-ն կօգնի փաստաթղթերի մշակումում, սակայն որոշումները կընդունեն մարդիկ) 
• Բժիշկներ (ԱԲ-ն կօգնի ախտորոշման և վերլուծության փուլում, բայց բուժումը կմնա բժշկի վերահսկողության տակ) 
• Գրաֆիկ դիզայներներ (ԱԲ-ն կարող է օգնել արագացնել աշխատանքը, բայց ստեղծագործական կողմը կմնա մարդու վրա)
• Ներդրումային ֆոնդերի կառավարիչներ 
• Ապահովագրական ոլորտի աշխատակիցներ:

• Ավելի զարգացած հմտություններ. զարգացնել այն հմտությունները, որոնք դժվար է փոխարինել ԱԲ-ի կողմից (կոմպլեքս խնդիրներ, ստեղծագործություն, մարդկային շփում) 
• ԱԲ-ի կրթություն. ուսումնասիրել մեքենայական ուսուցում, տվյալների գիտություն, ծրագրավորում 
• Մասնագիտությունների ընտրություն. ուշադրություն դարձնել կրթության, ստեղծագործական և մարդկային ռեսուրսների կառավարման ոլորտներին:

Եզրակացություն. ԱԲ-ն փոխելու է աշխատանքի աշխարհը՝ ավտոմատացնելով բազմաթիվ գործառույթներ, սակայն այն չի կարող փոխարինել մարդկային ինտուիցիան, ստեղծագործականությունը և էմպաթիան։ Հետագա տարիներին ամենահաջողակ մասնագետները կլինեն նրանք, ովքեր կկարողանան համատեղել իրենց գիտելիքները և փորձը ԱԲ գործիքների հետ, օգտագործելով տեխնոլոգիան՝ արտադրողականությունը բարձրացնելու և նոր արժեք ստեղծելու համար։